Znajdujący się w Serbii prawosławny monastyr Studenica jest prawdziwą perłą zabytków tego kraju. Klasztor ten został ufundowany w roku 1196 przez Stefana Nemaniczę, wielki żupan raszki. Położony jest w malowniczej dolinie Studenica, nieopodal miasta Kraljevo. Studenica jest uważana za duchowy ośrodek narodu serbskiego i jedną z najważniejszych serbskich świątyń prawosławnych.
Klasztorna cerkiew Matki Bożej z XII wieku prezentuje typowe dla serbskiej architektury sakralnej wzorce zdobnicze, z najważniejszymi motywami zaczerpniętymi ze sztuki romańskiej i bizantyjskiej. Świątynia posiada trzy nawy, z pięknie dekorowanymi portalami prowadzącymi do wnętrza. Nad głównym wejściem znajduje się wypukły fryz, na którym wyrzeźbione są dwie przeplatające się wstęgi. Wspaniałe polichromie, które zdobiły wnętrze cerkwi przed około 800 laty, należą do najstarszych i najlepiej zachowanych w regionie.
Z klasztorem Studenica związane są początki dynastii Nemaniczów, która odegrała kluczową rolę w serbskiej historii średniowiecznej. Kilku władców z tej rodziny zostało kanonizowanych i pochowanych w tutejszym klasztorze. Szczególnym miejscem monastyru jest Kościół Królewska Cerkiew, w której znajdują się liczne grobowce władców i arystokratów. Najcenniejszym zabytkiem jest jednak stara cerkiew Matki Bożej wraz z jej niezwykłymi freskami.
Klasztor ten jest uważany za jedno z najważniejszych centrów kulturalnych Serbii okresu średniowiecza. Jego obszerna biblioteka monasterska zawierała zbiór bezcennych średniowiecznych rękopisów i zabytków kultury piśmienniczej. Studenica stanowiła również istotny ośrodek malarstwa i sztuki zdobniczej, który wywarł olbrzymi wpływ na późniejsze ośrodki artystyczne Bałkanów.
Współczesne życie monastyczne przy klasztorze jest kontynuacją wielowiekowych tradycji. Kompleks ten jest czynnym ośrodkiem religijnym, regularnie goszczącym pielgrzymów i turystów, którzy pragną podziwiać to niezwykłe dziedzictwo architektury i sztuki sakralnej. Od roku 1986 klasztor Studenica znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.